Gellid osgoi traean o'r sbwriel sydd ar yr Wyddfa gyda Chynllun Dychwelyd Ernes

News
15 Hyd
4 min read

Cafodd dros 800 o gynwysyddion diodydd eu tynnu o gopa uchaf Cymru y penwythnos diwethaf gan achosi ymgyrchwyr amgylcheddol i fynnu cyflwyno Cynllun Dychwelyd Ernes (CDE) ar frys ar gyfer poteli a chaniau.

O'r 2,765 eitem o lygredd a gasglwyd o gyliau Clogwyn y Garnedd yn y Taclusiad Mawr y mis diwethaf, datgelodd dadansoddiad gan Trash Free Trails mai poteli dŵr plastig oedd y prif droseddwyr, gyda diodydd egni a chaniau alcohol yn dilyn yn agos.

Mae Trash Free Trails yn pryderu am yr effeithiau ecolegol a achosir gan yr oedi i gyflwyno Cynllun Dychwelyd Ernes (CDE), sydd bellach wedi’i wthio i fis Hydref 2027, gydag ansicrwydd parhaus ynghylch cynnwys poteli gwydr o amgylch y DU.

“Mae ein hymchwil wedi dangos y bydd un rhan o bump o ryngweithiadau anifail gwylly ag eitem o lygredd untro yn dod i ben mewn marwolaeth, ac mae ein gwirfoddolwyr yn gynyddol yn dod o hyd i enghreifftiau o hyn yn digwydd, pan fydd anifail yn cael ei ddal y tu mewn i botel neu dun,” dywed Dom Ferris, Prif Swyddog Gweithredol Trash Free Trails. "Rydyn ni'n gwybod o astudiaethau achos Ewropeaidd y gall CDE gael gwared ar gategori cyfan o sbwriel o'n llwybrau dros nos; pam rydyn ni'n caniatáu i fannau cerdded annwyl fel yr Wyddfa ddod yn beiriant gwerthu o chwith?"

Er gwaethaf ymdrechion gan wledydd datganoledig, mae CDE y DU wedi’i wthio’n ôl sawl gwaith, gyda’r gohiriad diweddaraf wedi’i gyhoeddi ym mis Mai gan Ysgrifennydd Gwladol blaenorol DEFRA cyn yr Etholiad Cyffredinol. Wedi'i osod ar gyfer Hydref 2027, ni fydd y cynllun ar hyn o bryd yn cynnwys gwydr ym mhob rhan o'r DU.

40 volunteers collected 2,765 items of plastic pollution from Yr Wyddfa in 6 hours

Mae grwpiau amgylcheddol, gan gynnwys y BMC a Trash Free Trails, yn eirioli y dylai’r cynllun ddechrau cyn gynted â phosibl, ac i ganolbwyntio ar ymgysylltu â'r cyhoedd ac ymwybyddiaeth i sicrhau trosglwyddiad esmwyth. Mae’r digwyddiad unigryw ar Yr Wyddfa yn amlygu pwysigrwydd dod â’r cyhoedd ar hyd y daith tuag at economi gylchol ar gyfer cynwysyddion diodydd.

Dywed Tom Carrick, Swyddog Mynediad a Chadwraeth BMC Cymru, “Y Taclusiad Mawr ar yr Wyddfa oedd y tro cyntaf i ni gael mynediad at gyliau Clogwyn y Garnedd, un o gynefinoedd Alpaidd prinnaf Ynysoedd Prydain. Un o'r materion amlycaf oedd cyfaint y poteli plastig untro; ymddengys mai dyma un o'r pethau symlaf i'w waredu o'r mynydd. Byddai CDE yng Nghymru a Lloegr yn annog llawer mwy o ofal a meddwl ynghylch pa lygredd sy’n cael ei gludo ar y mynydd.”

Tynnodd Alec Young o Barc Cenedlaethol Eryri sylw at ddanteithion ecosystem y mynydd, gan ddweud, “Mae micro blastigau wedi’u darganfod ym mhob sampl pridd sy’n cael ei fonitro ar y llwybrau mwyaf poblogaidd i fyny’r Wyddfa. Rydym yn gweld CDE yn chwarae rhan ganolog wrth leihau sbwriel ar y mynydd, ac atal plastigau tameidiog niweidiol rhag mynd i mewn i'r amgylchedd bregus hwn a'i ddifetha''.

Ychwanegodd Prif Weithredwr Trash Free Trails, Dom Ferris, “Diolch i’r BMC rydym wedi gallu gadael effaith bositif ar yr hyn sydd yn ardal wirioneddol anhygyrch o’r mynydd, un sydd heb ei lanhau erioed o’r blaen. A thrwy weithio mewn partneriaeth â Plantlife, Eryri National Park, Cymdeithas Eryri, RAW Adventures, Rheilffordd yr Wyddfa a gyda chaniatâd Stad Baron Hill, rydym hefyd wedi gallu mynd â’r peth gam ymhellach a galluogi dros 40 o wirfoddolwyr i gymryd camau cadarnhaol, a dysgu mwy am sut mae polisi mor syml a CDE gael effaith ddofn ar le maen nhw'n ei garu.

This was the first time climbers had abseiled down Yr Wyddfa to collect plastic pollution from it treacherous, hard-to-reach gullies

Ystadegau allweddol:

Cyfanswm yr Eitemau a dynnwyd: 2,765

Cynhyrchion Untro: 63% (1,737 o eitemau)

Eitemau a ganfuwyd fwyaf:

  • Lapwyr Melysion (300)
  • Poteli Dŵr Plastig (274)
  • Roedd 30% o’r eitemau a dynnwyd o’r Wyddfa (Yr Wyddfa) yn gynwysyddion diodydd a oedd yn gymwys i gael eu taflu drwy Gynllun Dychwelyd Ernes (DRS)
  • Roedd Lucozade, Red Bull, Coca Cola a Monster yn frandiau cyffredin
  • Symudwyd dros 2,700 o eitemau gan wirfoddolwyr a thîm o ddringwyr arbenigol
  • Mae 62% o'r eitemau a dynnwyd yn gynhyrchion untro
Thank you to all our volunteers who helped with the Big Clean Up!

BMC Travel Insurance

Join the BMC

Cotswold Outdoor Discount

Winter Lecture Series

Related Content

COOKIES

We use cookies to analyse web traffic, and to improve the user experience. For these reasons, we may share your site usage data with our analytics partners. You can choose to accept all cookies, or select separate preferences for each of the third-party partners we use.

SET COOKIES PREFERENCES